هالیوود ۲۰۲۰ حال و هوای بسیار متفاوتی از هالیوود ۲۰۱۹ دارد. به عقیده اکثر متخصصان سینمایی، سال جدید تفاوت‌های اساسی و سرنوشت‌سازی با خود به همراه دارد که شاید، شاید آینده هالیوود را دستخوش تغییراتی مهم کند. در ادامه این مطلب یکی از مقالات زیبا و مهم سایت Independent را می‌خوانیم؛ با ویجیاتو همراه باشید.
بیست‌وپنج سال پیش یک کوسه غول‌پیکر سفید به شهری توریستی واقع در نیو انگلند حمله کرد و نه‌تنها قربانیان زیادی برجای گذاشت، بلکه سبک جدیدی از سینما را به همگان عرضه کرد. درست حدس زدید. از فیلم آرواره‌ها صحبت می‌کنیم؛ آرواره‌ها یا همان Jaws فیلمی آمریکایی محصول ۱۹۷۵ است که در زمان خود توانست توجهات بسیاری به سوی خود جلب کند. آرواره‌ها، اولین فیلم مهم استیون اسپیلبرگ محسوب می‌شود که برای او شهرت جهانی به ارمغان آورد. بیشتر شهرت فیلم به خاطر سبک نو آورانه و خاص خود در آن سال‌ها بود که بسیار در سطح جهانی دیده شد.
اما مهم‌تر از همه، سبک و سنت جدیدی بود که فیلم اسپیلبرگ وارد سینما کرد. این اثرنه تنها پرفروش‌ترین فیلم سال شد و حتی تا سال ۱۹۷۷ پرفروش‌ترین فیلم جهان بود، بلکه همچنان جزو ۲۵۰ فیلم برتر تاریخ سینما در سایت IMDB است و خیلی‌ها آن‌را بهترین فیلم اسپیلبرگ نیز می‌دانند. حتی دنباله‌های این عنوان نیز ساخته شدند و این فیلم از این حیث یک پدیده فرهنگی در تاریخ آمریکا به‌حساب می‌‌آید. پس از آرواره‌ها، فیلم‌های دنباله‌دار و چند قسمتی روز به روز بیشتر شدند و امروز شاهد نقطه اوج این پدیده هستیم.
سال ۲۰۱۹ سالی دیوانه‌وار برای فیلم‌های پرسروصدا و پرفروش (بلاک‌باستر) بود. نخست عنوان Avengers: Endgame را دیدیم که با پشت سر گذاشتن ۲۲ فیلم از دنیای ابرقهرمانان، یک نتیجه حماسی را در آپریل ۲۰۱۹ رقم زد و به پرفروش‌ترین فیلم تاریخ سینما تبدیل شد. عنوان بعدی Star Wars: The Rise of Skywalker (جنگ ستارگان: خیزش اسکایواکر) بود؛ نهمین قسمت از فیلم‌های اصلی جنگ ستارگان که اولین بار در تاریخ ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹ در لس آنجلس روی پرده سینماها رفت. این فیلم سپس اکران رسمی خود را به صورت گسترده از تاریخ ۲۰ دسامبر ۲۰۱۹ (۲۹ آذر ۹۸) به صورت آی‌مکس و سه‌بعدی آغاز نمود. «خیزش اسکایواکر» با واکنش ضد و نقیض منتقدان همراه بود و در زمینه تیم بازیگری و جلوه های بصری موجود در آن مورد ستایش قرار گرفت. تاد فیلیپس هم با فیلم بحث‌برانگیزش توانست به فروش ۱ میلیون دلاری در باکس‌آفیس برسد؛ عنوان Joker (جوکر) از همان روز‌های اول مخالفان و موافقان زیادی داشت و حتی عده‌ای اعتقاد داشتند که ممکن است عامل ترویج خشونت در جوامع باشد، اما خب دیدیم که حسابی مورد استقبال مردم قرار گرفت.
پس از مدت‌ها انتظار انیمیشن Frozen 2 در تاریخ ۲۲ نوامبر اکران شد و طرفداران را دوباره شگفت‌زده کرد. همچنین انیمیشن محبوب Toy Story 4 در ماه ژوئن در سینماهای آمریکا به نمایش درآمد و The Lion King نیز که بازسازی انیمیشن شیرشاه بود به کارگردانی جان فاورو در جولای روی پرده سینماها رفت. هرکدام از این آثار به فروش بیش از ۱ میلیارد دلار در گیشه دست یافتند و در واقع مخاطبان را دوباره به دنیاهایی که سال‌ها پیش خلق شده بودند، کشاندند. خلاصه تمام این اتفاقات این است که در سال ۲۰۱۹ تا می‌شد شاهد آی‌پی‌های قدیمی و دنباله فیلم‌های پرطرفدار بودیم.
۲۰۲۰ چطور؟!
در سال جدید اوضاع تفاوت‌های محسوسی وجود دارد که عملا می‌تواند روند فیلم‌سازی در هالیوود را دگرگون سازد. به‌جای سیلی از آی‌پی‌های قدیمی و دنباله‌های میلیارد دلاری، امسال قرار است با آثار اکشن و هیجان‌انگیزی مثل Tenet روبه‌رو شویم. Tenet فیلمی علمی ـ تخیلی و اکشن است که کریستوفر نولان، کارگردان عناوین محبوبی چون The Dark Knight و Interstellar، وظیفه هدایت آن را برعهده دارد. گرچه، دلیل نمی‌شود سال جدید خالی از عناوین شناخته‌شده و مطرح باشد. آوریل امسال قسمت جدید سری فیلم‌های جیمز باند به‌نام No Time to Die روی پرده نقره‌ای می‌رود که به همراه تنت از مورد انتظار ترین فیلم‌های ۲۰۲۰ به حساب می‌آیند. طرفداران پر و پا قرص دنیای دی‌سی هم باید بی‌صبرانه منتظر اکران فیلم‌های Birds of Prey – اسپین‌آف Suicide Squad – با هنرمندی مارگوبی رابی و Wonder Woman 1984 با نقش‌آفرینی گل گدوت باشند.
کمپانی سونی نیز دو فیلم ضدقهرمانی Venom 2 و Morbius با بازی جرد لتو را در ۲۰۲۰ اکران خواهد کرد؛ از طرفی، مارول هم درحال کار روی فاز جدید MCU است که با فیلم Black Widow در ماه مارس آغاز می‌شود. داستان بلک ویدو وقایع میان «انتقام جویان: جنگ بی‌نهایت» و «انتقام‌جویان: پایان بازی» را روایت کرده و ماجراجویی‌های ناتاشا رومانوف با بازی اسکارلت جوهانسون را به تصویر می‌کشد. به دنبال آن عنوان The Eternals را داریم که با نقش‌آفرینی بازیگران مشهوری نظیر آنجلینا جولی، کیت هرینگتون، ریچارد مدن و سلما هایک به‌عنوان پرستاره‌‌ترین فیلم MCU از آن یاد می‌شود.
در کنار فیلم‌هایی که ذکر شد، عناوین ترسناکی چون A Quiet Place: Part II با نقش‌آفرینی امیلی بلانت و کیلیان مورفی و کارگردانی جان کرازینسکی، Halloween Kills و The Conjuring 3 نیز می‌توانند به موفقیت‌های تجاری و هنری قابل‌توجهی دست پیدا کنند.
حال این پرسش‌ها مطرح می‌شود که آیا این فیلم‌ها می‌توانند به اندازه آثاری چون Star Wars، Avengers یا حتی Jurassic World (دنیای ژوراسیک) بزرگ و پرسرصدا باشند؟ با یک نگاه کلی و اطلاعات سطحی از سینما هالیوود، می‌توان حدس زد که: خیر. آیا مخاطبان به همان شکل که سال گذشته پیرامون فیلم جوکر صحبت می‌کردند، امسال نیز درباره هریک از این عناوین برجسته صحبت خواهند کرد؟ امکان دارد امسال در مقایسه با سال ۲۰۱۹ با آثار ضعیف‌تری طرف شویم؟ اگر اینطور باشد سرنوشت فیلم‌های مستقیم و اورجینال چه خواهد شد؟
در اینجا یک نکته مهم و حائز اهمییت وجود دارد، آن‌هم این است که هیچ تضمینی برای موفقیت دنباله‌های آثار بزرگ وجود ندارد. این موضوع را می‌توان از فروش نسبتا کم دنباله‌هایی چون Men in Black: International، Terminator: Dark Fate، Bumblebee و Charlie’s Angels در باکس آفیس دریافت. از طرفی با وجود سرویس‌های استریم و پخش آنلاین فیلم‌ها و آثار سینمایی، سخت‌تر می‌توان مخاطبان را برای تماشای فیلم در سینما از خانه‌هایشان بیرون کشید. در همین خصوص می‌توان فیلم Book Smart به کارگردانی اولیویا وایلد را نام برد که با وجود نقد‌های مثبت و عملرکد هنری تحسین‌برانگیز، نتوانست درخشش زیادی در زمینه اقتصادی و باکس‌آفیس به‌دست آورد و مردم علاقه چندانی به تماشای آن در سینماها نشان ندادند.
در این میان می‌توان به برخی فیلم‌ها مثل Star Wars: The Rise of Skywalker اشاره کرد که با بودجه همین سرویس‌ها و تبلیغات گسترده توانست عملکرد خیره‌کننده‌ای در باکس‌آفیس داشته باشد و به عنوان یک فیلم مستقل و پایانی بر داستانی ۴۰ ساله سروصداهای زیادی به راه انداخت. البته شاید آنها دیگر به نام استاروارز نداشته‌اند که ناچار شدند برای جذب مخاطبان و کشاندن آنها به سینماها دست به هر تبلیغی بزنند. در حال حاضر، سینمای هالیوود به پایان این دوره رسیده و دیگر موفقیت فیلم‌های بزرگ و آی‌پی‌های باسابقه تضمین‌شده نیست. حتی استودیوها نیز راه جدیدی را پیش گرفته و قصد دارند تغییراتی اعمال کنند. استاروارز، احتمالا چند سالی از سینما فاصله می‌گیرد تا برای فیلم‌های آینده برنامه‌ریزی دقیق‌تری داشته باشد.
از سوی دیگر، پس از مرگ کاراکتر‌های محبوب مارول و اتمام قرارداد برخی از بازیگران مشهور و درجه یک، دنیای سینمایی مارول قصد دارد شخصیت‌های جدیدی را در قالب عناوینی چون The Eternals، Shang-Chi و Blade به مخاطبان معرفی کند. در کنار این‌ها سال آینده باید منتظر اکران فیلم‌های بزرگی مانند The Matrix 4، Avatar 2، Jurassic World 3 و The Batman (ساخته مت ریوز) باشیم و ببینیم که آیا این آثار می‌توانند رکورد فروش آثار سال گذشته را بشکنند یا خیر – که واقعا بعید است!
در سال ۱۹۹۹، ۱۷ فیلم از ۲۵ عنوان برتر و موفق در باکس‌آفیس، بر اساس فیلم‌نامه‌های اورجینال ساخته شده بودند. با نگاهی به گیشه‌های ۲۰۱۹ درمی‌یابیم که تعداد بسیار کمی از فیلم‌ها مانند Us به کارگردانی جردن پیل، Us, Once Upon a Time in Hollywood و Knives Out دنباله، اقتباس یا ریبوت عنوان‌های پیشین نبودند و آثاری مستقل و اورجینال به حساب می‌آمدند. لوییس تات، معاون سردبیر نشریات Screen International و Screen Daily در این باره می‌گوید:
«من فکر می‌کنم امسال با داستانهای اصیل‌تری آشنا خواهیم شد و باید یادآور شوم که تولید و ساخت فیلم‌ها به خودی خود هزینه‌بر است. حال تصور کنید ناشران هم به نوبه خود باید دوباره به همان اندازه برای تبلیغ و انتشار فیلم خرج کنند. بعد این را به تلاش‌های آنان برای کشاندن و تشویق افراد به سینماها نیز اضافه کنید، مخصوصا در شرایطی که پلتفرم‌هایی مانند YouTube و TikTok میان مخاطبان نوجوان تا حد زیادی محبوب و همه‌گیر شده است. اکنون می‌فهمیم که چرا جنبه تجاری این صنعت [هالیوود] جزو بهترین فرصت‌های شغلی محسوب می‌‌گردد.»
در این میان شاید سینماها نیز بگویند: چرا مکانی که برای نمایش آثار بزرگی همچون Star Wars فرصت دارد را برای اکران یک فیلم مثل Uncut Games آماده کنیم؟ تات به سؤال پرسیده شده در رابطه با فیلم‌های جدیدی که داستانهای اورجینال خود را خواهند داشت اینگونه پاسخ داد:
«بله، این فرصت بسیار خوبی برای فیلمی مانند Parasite (انگل) است، مخصوصا اگر بتواند جوایز مراسم بفتا یا اسکار را از آن خود کند. (لازم به ذکر است این فیلم در مراسم بفتا که به تازگی در انگلستان برگزار شد، در بخش‌های بهترین فیلم خارجی زبان و بهترین فیلم‌نامه موفق به دریافت جایزه شد.) فیلم‌های مستقل و اورجینال یک جنبه قدرتمند از سینما هستند و نباید اجازه دهیم به کلی نابود شوند. مزیت سال ۲۰۲۰ در همین مورد است که تعداد بلاک‌باسترها و آی‌پی‌های قدیمی نسبت به سال گذشته کمتر است. در این‌صورت عناوین جدید فرصت خودنمایی بیشتری خواهند داشت.
گرچه، همه افراد هم کاملا موافق این عقاید نیستند و حرف‌های بیشتری برای گفتن دارند. به عنوان مثال علی پلامب، یکی از منتقدان برنامه رادیو وان در یک مصاحبه گفت:
«می‌دانید، فاکتور‌های زیادی در این زمینه وجود دارد، مثل اینکه آیا با فیلم واقا درجه یکی رو به رو هستیم یا نه؟ آیا فیلم آنقدر ستاره دارد که مخاطبان را به سینما بکشد؟ زمان اکران فیلم یک آخر هفته آفتابی و زیبا است که مردم مشتاقانه برای تماشای فیلم به سینماها بروند یا خیر؟ به هرحال اگر فیلمی چون BookSmart همزمان با عنوان بزرگ دیزنی، Aladdin اکران نمی‌شد، بازهم بعید بود به موفقیت خاصی برسد. اما یک چیز واضح است؛ اگر فیلم‌های اورجینال امسال به موفقیت برسند، تقاضا برای ساخت آنها بالا خواهد رفت. قطعا تولید عناوین بیشتری مانند Knives Out می‌تواند انحصار فیلم‌های ابرقهرمانی یا آی‌پی‌های پرسابقه در سینما را تا حدی کمتر کند.
در هرحال می‌دانیم که آنچه امسال در راه است، می‌تواند یک تیغ دو لبه باشد. اگر عناوین اورجینال مورد استقبال مردم قرار گیرند احتمال ساختشان در آینده خیلی بیشتر خواهد شد. اما اگر شکست تلخی نصیب این آثار سینمایی شود، بعید نیست استودیوهای فیلم‌سازی دست از فیلم‌نامه‌های اورجینال بشویند و هر سال با ساختن یکی دوتا دنباله و ادامه آی‌پی‌های قدیمی و محبوب، خیال خودشان از بابت سودآوری و باکس‌آفیس را راحت کنند. در نتیجه، سال پیش‌رو می‌تواند نقشی تعیین‌کننده در آینده هالیوود و رویکرد استودیوهای فیلم‌سازی داشته باشد.